Przygotowanie do reagowania na zamachy uzbrojonych sprawców – masowych zabójców.
Kto może to zrobić i dlaczego warto?
Inspiracją do napisania tego tekstu były ostatnie ataki uzbrojonych sprawców, które miały miejsce w Polsce i w Czechach. Atak uzbrojonego w nóż ucznia w szkole podstawowej w Kadzidle, masakra z wykorzystaniem broni palnej na uczelni w Pradze oraz atak nożownika w zakładach mięsnych w Częstochowie pokazały bezsilność systemów bezpieczeństwa fizycznego wobec tego typu wydarzeń.
W przypadkach tych zawiodły systemy reagowania na zamachy, które właściwie zaprojektowane mogą znacząco zminimalizować skutki takich zdarzeń. Celem tego stwierdzenia nie jest obarczanie nikogo winą za taki stan rzeczy, a jedynie wskazanie, że są możliwości jego poprawy z korzyścią dla bezpieczeństwa publicznego i personalnego.
W tym celu proponuje się skorzystanie z poniżej przedstawionych 15+ konkretnych i sprawdzonych rozwiązań w obszarze budowania odporności obiektów i przestrzeni publicznych na zamachy. Wymienione dobre praktyki mogą być wprowadzane zarówno w obiektach użyteczności publicznej, jak i w budynkach i instalacjach Infrastruktury Krytycznej. Będą one przydatne w obiektach obowiązkowo i szczególnie chronionych, a także w podczas organizacji imprez o charakterze masowym.
Adresatami tych rekomendacji są administratorzy obiektów i przestrzeni, menadżerowie bezpieczeństwa, inspektorzy bhp i ochrony ppoż., właściciele i członkowie zarządów spółek prawa handlowego, pracownicy ochrony i zabezpieczeń technicznych, naukowcy, studenci oraz wszyscy zajmujący się bezpieczeństwem fizycznym w sposób naukowy, zawodowy lub hobbistyczny.
Trzy powody, dla których warto przeczytać ten tekst i zaangażować się w przygotowanie do reagowania na zamachy uzbrojonych sprawców – masowych zabójców:
- Bo ryzyko ataków istnieje i jest niewyliczalne
- Bo atak jest zaskoczeniem, trwa krótko i nie ma czasu na tworzenie rozwiązań, a szanse na natychmiastowe wsparcie z zewnątrz są znikome
- Bo stawka jest najwyższa i jest nią ludzkie życie
Pamiętajcie, że świadomość i przygotowanie są najtańszymi i najskuteczniejszymi sposobami na minimalizację skutków zamachów uzbrojonych sprawców!!!
Chcesz sprawdzić poziom przygotowania Twojego obiektu lub organizacji do reagowania na zagrożenia? Potrzebujesz wsparcia w zakresie bezpieczeństwa?
Kliknij i skorzystaj z naszych bezpłatnych konsultacji.
Na czym oparte są proponowane rozwiązania?
Wiedza przedstawiona w tym tekście jest wynikiem wieloletniej pracy naukowo-badawczej ekspertów Safety Project oraz doświadczeń zgromadzonych w czasie wykonywania audytów bezpieczeństwa, doradztwa w zakresie ochrony fizycznej i prowadzenia szkoleń oraz ćwiczeń w setkach różnorodnych obiektów użyteczności publicznej i Infrastruktury Krytycznej państwa. Idea podzielenia się tymi dobrymi praktykami wynika bezpośrednio z misji naszej firmy, która ukierunkowana jest na budowanie bezpieczniejszego środowiska życia nas wszystkich. Jesteśmy pewni, że wdrażając wszystkie lub wybrane rozwiązania przedstawione poniżej administratorzy obiektów faktycznie wzmocnią odporność w swoich obiektach i zminimalizują skutki możliwych ataków w przyszłości.
Wypracowane rozwiązania są oparte na wspomnianych badaniach i doświadczeniu, jednak są spójne z rekomendacjami, które można znaleźć na stronach rządowych instytucji bezpieczeństwa narodowego na czele z Centrum Prewencji Terrorystycznej Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Rządowym Centrum Bezpieczeństwa oraz Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji . Do tego podczas budowania niniejszych rozwiązań korzystaliśmy z wiedzy i doświadczenia ośrodków eksperckich z USA, Wielkiej Brytanii i Izraela.
Zastrzeżenie
Niniejsze rozwiązania są uniwersalne i mogą być wprowadzone w każdej kategorii obiektów czy przestrzeni. Skorzystać z nich mogą szkoły, uczelnie, centra handlowe, obiektu kultury, obiekty kluczowe dla bezpieczeństwa państwa, zakłady przemysłowe, siedziby firm czy administracji publicznej. Pamiętać należy jednak, by wprowadzać je z uwzględnieniem specyfiki i środowiska każdego z wymienionych obiektów. Rekomendowane jest dostosowanie tego pakietu kilkudziesięciu dobrych praktyk do konkretnego obiektu, z konkretnymi użytkownikami i przestrzenią, w której oni funkcjonują. Pamiętać należy także, że pewien stopień ryzyka trzeba będzie zaakceptować – i stąd rekomendowane będą także rozwiązania w fazie reagowania – gdy zamachu nie udało się uniknąć.
Zaczynamy – i początek jest najważniejszy!
Przygotowanie do reagowania na zamachy uzbrojonych sprawców – masowych zabójców: 15+ rekomendacji
Po pierwsze pamiętaj o kolejności działań przygotowawczych. Nadając im konkretną kolejność można działać w sposób zorganizowany i monitorować postępy poczynionych prac. Oto najważniejsze etapy procesu przygotowania:
- Wyznacz zespół do dedykowanego działania przygotowawczego
- Wyposaż zespół w niezbędną wiedzę i umiejętności
- Przeprowadź ocenę ryzyka w organizacji
- Przeprowadź ocenę odporności organizacji na zamach
- Przygotuj rozwiązania do każdego z rodzajów ataku
- Skonsultuj je z partnerami zewnętrznymi – Policja, PSP, ABW…
- Sprawdź działanie rozwiązań podczas ćwiczeń, w tym scenariuszowych
- Zapoznaj z rozwiązaniami członków organizacji
- Przeprowadź działania edukacyjne – powszechne i praktyczne
- Monitoruj i modyfikuj wprowadzone rozwiązania
Jeżeli masz pytania do jakiegoś etapu, nie wiesz co wykonać lub jak to zrobić – napisz w komentarzu pytanie lub zamów bezpłatną konsultację – pomożemy przeprowadzić Ciebie przez ten proces, byś zbudował bezpieczniejszą przestrzeń swojego obiektu lub przestrzeni.
Jeśli uważasz, że warto dopisać inne działania przygotowawcze – również napisz w komentarzu i podziel się swoją wiedzą i doświadczeniem.
Po drugie zbuduj zespół ds. bezpieczeństwa w organizacji. Kilka wskazówek jak to zrobić i na co zwrócić uwagę:
- Zorganizuj zespół z kilku osób z różnych obszarów działania organizacji, np.:
- Inspektor ppoż. i bhp
- Administrator obiektu
- Pełnomocnik ochrony informacji niejawnych
- Przedstawiciel działu informatyki
- Przedstawiciel działu komunikacji
- Przedstawiciel Policji, PSP, ABW…
- Inne…
- Wyznacz lidera i jego zastępcę
- Postaw zadania i ustal harmonogram ich realizacji
- Przydziel zasoby i kompetencje
- Nadzoruj i sprawdzaj efekty ich pracy
Powyższe pozwoli na ukierunkowanie prac i tak jak przy każdym projekcie zwiększy szanse na powodzenie. Najważniejsze na tym etapie są: systematyczność, dobra organizacja pracy i osoba lidera – te czynniki mogą stanowić o wymiarze sukcesu!
Jak przygotować organizację na najgorszy scenariusz ataku uzbrojonego sprawcy? – zobacz nagranie z Warsztatów „Przygotowanie obiektów i przestrzeni publicznych na zamachy uzbrojonych sprawców. Dobre praktyki i rekomendacje”.
Po trzecie przeprowadź analizę ryzyka dostosowaną od specyfiki zagrożenia zamachami z wykorzystaniem niebezpiecznych narzędzi. Pamiętaj o skorzystaniu z wieloczynnikowej macierzy ryzyka, biorącej pod uwagę prawdopodobieństwo, wrażliwość obiektu oraz skutek. Do tego wykonaj analizę z rozróżnieniem na określone narzędzia i techniki przeprowadzenia zamachu oraz wybrane przestrzenie obiektu. Tak przeprowadzona analiza ryzyka zwykle jest pracochłonna, ale jej matematyczny wymiar faktycznie przekonuje nawet nieprzekonanych…
Po czwarte przeprowadź ocenę odporności Twojej organizacji na zamachy uzbrojonego sprawcy. Idealnie nadaje się do tego metoda scenariuszowa biorąca pod uwagę kilkadziesiąt możliwości przeprowadzenia ataku w tym te najbardziej prawdopodobne i najbardziej niebezpieczne. Podczas realizacji tego etapu weź pod uwagę scenariusze uwzględniające między innymi:
- Sprawcę zewnętrznego lub wewnętrznego
- Sprawcę z bronią białą lub palną i różnymi ich rodzajami
- Atak kilku sprawców
- Różne miejsca ataków – strefy mniej i bardziej odporne
- Zamach z użyciem urządzeń wybuchowych
- Zamach z użyciem czynników CBRN
Po piąte zbuduj zespół liderów bezpieczeństwa w organizacji, pamiętając o kilku podstawowych warunkach sukcesu w tym obszarze:
- Zapewnij im udział w szkoleniach i ćwiczeniach
- Wyposaż ich odpowiednio do wykonywanych zadań (środki łączności, tuby głośnomówiące, gwizdki, torby sanitarne, zestawy sanitarne itp.)
- Odpowiednio oznakuj (kamizelki, czapki, opaski itp.)
- Poinformuj o ich istnieniu członków organizacji (mailing, tablice ogłoszeń ze zdjęciami itp.)
- Zapewnij zastępowalność w różnych okolicznościach
- Motywuj i najlepiej nagradzaj
W celu zbudowania silnego zespołu liderów bezpieczeństwa skorzystaj z naszej pomocy, kierując ich na praktyczne warsztaty z udzielania pierwszej pomocy lub z reagowania na zamachy. Na tych dwudniowych ćwiczeniach Twoi ludzie zbudują swoje umiejętności i powrócą do organizacji wdrażając konkretne rozwiązania. To jest inwestycja w ludzi – czyli ta z najwyższą stopą zwrotu!
Weź udział w naszych wydarzeniach i wzmocnij bezpieczeństwo swoje i swojej organizacji!
Po szóste wykonaj czynności mające na celu zniechęcenia sprawcy atakującego z zewnątrz. Może to być oznakowanie obiektu, zwiększenie aktywności w tym komunikacyjnej Twojego personelu i pracowników ochrony, a także rozwiązania w obszarze zabezpieczeń technicznych. Przykładami takich rozwiązań są między innymi:
- Tabliczki informacyjne
- Aktywni recepcjoniści i pracownicy ochrony (monitorowanie, komunikacja, profesjonalny wygląd, wyposażenie i zachowanie itp.)
- Rozwiązania techniczne (Systemy Kontroli Dostępu, CCTV itp.)
- Kultura bezpieczeństwa w organizacji
Po siódme zadbaj o monitorowanie środowiska wewnętrznego w Twojej organizacji, by zminimalizować ryzyko ataku przeprowadzonego przez Insiderów – czyli osoby z Twojej organizacji. Pamiętaj, że może to być każda osoba, która przeżywa długotrwały stres, radykalizuje się lub ma problemy psychiczne. Do nich należą tez pracownicy ochrony, którzy też mają swoje życie i swoje problemy, a niezauważone w porę mogą skutkować poważnymi konsekwencjami. W ramach działań zapobiegawczych i preparacyjnych pamiętaj o takich elementach jak:
- Atmosfera i zasady w organizacji
- Reagowanie na symptomy
- Zagrożenie ze strony obecnych i byłych pracowników
- Kiedy i gdzie informować
- Znaczenie edukacji i budowania świadomości
- Znaczenie świadomości członków organizacji
- Przełożeni – podwładni
- Koledzy – koleżanki
- Rodzina – przyjaciele
- Znaczenie informacji
- Znajomość procedur informowania
- Szybkość reakcji
- Znajomość procedur reagowania
Po ósme zaprojektuj właściwie wartościowe procedury reagowania pamiętając o tym, że taki algorytm postępowania powinien być adekwatny, aktualny, łatwy do zrozumienia, powszechnie znany, wykonalny, dostępny, precyzyjny i zgodny z prawem i rekomendacjami. Do tego powinien być sprawdzony w realnych okolicznościach, a użytkownicy powinni zostać przeszkoleni z jego wykonywania. Idealnie byłoby posiadać dedykowane procedury dla takich grup w organizacji jak:
- Zarządzający organizacją
- Zarządzający bezpieczeństwem w organizacji
- Pracownicy ochrony
- Liderzy – zespołów bezpieczeństwa
- Pracownicy
- Klienci – interesanci
- Osoby z niepełnosprawnościami
Jak reagować na atak aktywnego strzelca – masowego zabójcy?
Przeczytaj tekst na naszym blogu!
Po dziewiąte podczas projektowania procedur nie zapomnij o żadnym z obszarów, które powinny zostać szczegółowo opisane i sprawdzone. Do najważniejszych z obszarów zadaniowych, które powinno się opisać należą między innymi:
- Informowanie o ataku uzbrojonego sprawcy
- Ostrzeganie i alarmowanie w organizacji
- Zachowanie się w sytuacji ataku uzbrojonego sprawcy
- Ewakuacja klientów – interesantów
- Ewakuacja osób z niepełnosprawnościami
- Miejsca zbiórki do ewakuacji – dedykowane do takich zagrożeń
- Sposoby zachowania się w sytuacji przybycia sił policyjnych
- Sposoby udzielania pierwszej pomocy w tym psychologicznej
- Czynności do wykonania po zakończeniu incydentu
Po dziesiąte zwróć szczególną uwagę na obszar ostrzegania i alarmowania. Pamiętaj, że o ataku uzbrojonego sprawcy Twoi pracownicy powinni zostać poinformowani jak najszybciej i w sposób nie budzący wątpliwości, że o taki atak chodzi. Tylko wtedy będą mogli wdrożyć algorytm działania zbudowany na bazie 4U – obejmujący fazy: Uważaj, Uciekaj, Ukryj się i Udaremnij atak. Alarmując o ataku uzbrojonego sprawcy sygnałem alarmu pożarowego popełniasz krytyczny błąd – wówczas ludzie będą reagowali jak na pożar – nie mając świadomości o istnieniu faktycznego zagrożenia.
Pamiętaj zatem, by zawczasu przygotować sygnały dedykowane na atak uzbrojonego sprawcy, przećwiczyć je z zespołem i wdrożyć do organizacji. Jeśli masz problem z tym zadaniem napisz do nas lub zadzwoń. Chętnie pomożemy Tobie w ramach bezpłatnej konsultacji zbudować adekwatny system ostrzegania i alarmowania na zamach uzbrojonego sprawcy.
Po jedenaste wspieraj ucieczkę ofiar zamachu z obiektu lub przestrzeni. Te działania mogą powinny być realizowane przez pracowników ochrony, portierów lub działać automatycznie z wykorzystaniem zintegrowanych systemów zabezpieczeń technicznych. Do najważniejszych zadań na tym etapie należą między innymi:
- Monitorowanie przemieszczania się sprawcy
- Przekazywanie na bieżąco komunikatów ostrzegania i alarmowania
- Zamykanie stref – pomieszczeń z wykorzystaniem SKD
- Zabezpieczenie obiektu przed wchodzeniem osób postronnych – kolejnych ofiar
Reagowanie na zamachy w obiektach użyteczności publicznej – zobacz wystąpienie z konferencji Warsaw Security Summit!
Po dwunaste przygotuj w obiekcie szafę, szafkę lub torbę z zabezpieczeniem materiałowym na wypadek ataku uzbrojonego sprawcy. Do najważniejszych rzeczy, które powinieneś zgromadzić należą między innymi:
- Torba alarmowa a w niej plany obiektu, lista kluczowych osób, radio, klucz uniwersalny – karta itp.
- Tuba głośnomówiąca
- Latarka
- Torba sanitarna z adekwatnym wyposażeniem
- Środki ochrony osobistej
- Urządzenia do ewakuacji osób z niepełnosprawnościami
Po trzynaste pamiętaj o pierwszej pomocy. W takich wypadkach umiejętności jej udzielania wśród Twoich ludzi są kluczowe. W strzelaninie w klubie nocnym w Orlando 16 ofiar zamachu straciło życie w rezultacie braku zatamowania masywnego krwotoku. Zatem pamiętaj o szkoleniu i o niezbędnym sprzęcie, który powinien znajdować się w ogólnodostępnych miejscach obiektu czy przestrzeni. Hasłowo przypominamy jedynie o opaskach uciskowych, opatrunkach izraelskich i praktycznych ćwiczeniach udzielania pomocy w czasie zamachów. Realne scenariusze, sztuczna krew, trenażery i emocje. Poniżej macie propozycje szkoleń, w ramach których zwiększycie swoją odporność na takie ataki.
Po czternaste istotne jest przygotowanie Twojego działania w fazie po ataku sprawcy. Wówczas ofiary zamachu potrzebują zorganizowanej pomocy. Bez przygotowania jej zawczasu nie będziesz skuteczny, a podejmowane wysiłki będą miały charakter chaotycznych i nieskutecznych. Zadbaj zatem o poniższe obszary zadaniowe:
- Pamiętaj o innych zagrożeniach
- Wielu sprawców, atak sekwencyjny, improwizowane urządzenia wybuchowe
- Wykorzystaj wsparcie organizacji zewnętrznych
- Administracja publiczna, służby medyczne, wolontariusze, psychologowie, catering itp.
- Zorganizuj wsparcie dla poszkodowanych, świadków zdarzenia i ich rodzin
- Pierwsza pomoc psychologiczna
- Zabezpiecz niezbędne zasoby – koce, światło, ciepły napój itp.
- Miejsce udzielania pomocy i zbierania poszkodowanych – w miejscu ewakuacji
- Zarządzaj przekazywaniem informacji
- Rodzinie i najbliższym
- Służbom
- Przełożonym i mediom
- Pamiętaj o zabezpieczeniu miejsca przestępstwa i czynnościach procesowych
- Zorganizuj centrum pomocy rodzinie
- Zarządzaj procesem powrotu dzieci do rodzin
- Przekazywanie informacji, sprawdzanie upoważnień, opieka psychologiczna
- Zarządzaj social mediami i komunikacją wewnętrzną
- Przygotuj działanie organizacji na wypadek takich zdarzeń
Po piętnaste zbuduj system reagowania na zamachy uzbrojonych sprawców w organizacji. Jest to do zrobienia, bez względu na skalę posiadanych sił i środków. Jest to możliwe gdy będziesz postępował według powyższych wskazówek i dobrych praktyk. System to ludzie i technika odpowiednio połączona relacjami i zorganizowana. Poniżej przykłady wybranych elementów systemu, które należy połączyć, zintegrować i sprawdzić. I wówczas będzie sukces i zwiększona szansa na wymierne minimalizowanie skutków zamachów w przyszłości.
- Ludzie
- Liderzy (właściciele, zarządzający, zarządzający bezpieczeństwem, zespoły zadaniowe, pracownicy ochrony)
- Wykonawcy (pracownicy, pracownicy ochrony, klienci, inni)
- Partnerzy (administracja publiczna, Policja, PSP, służby medyczne, organizacje pożytku publicznego, biznes
- Zabezpieczenia techniczne (DSO, SKD, CCTV, SSWiN, integracja systemów zabezpieczeń itp.)
- Organizacja (procedury, dokumentacja, szkolenia i ćwiczenia, zarządzenie wiedzą itp.)
Po 15+ – i teraz zadanie dla Ciebie – napisz proszę w komentarzu jakie jeszcze czynności należy wykonać w ramach przygotowania obiektu na zamachy uzbrojonych sprawców. Podziel się swoimi propozycjami lub napisz z jakimi problemami spotkałeś się podczas wdrażania powyższych rozwiązań. Pamiętaj przy tym, że szkolenia, ćwiczenia czy warsztaty są ważne dla budowania odporności, ale działać należy w sposób zorganizowany i przed procesem edukacyjnym dobrze byłoby wykonać kroki wymienione w części pierwszej niniejszego tekstu.
Jeżeli interesuje Cię problematyka budowania odporności na zamachy dołącz do naszej Społeczności Safe Place poprzez:
- zapisanie się do naszego newslettera
- wzięcie udziału w naszych kolejnych bezpłatnych projektach
- dołączenie do naszej społeczności w mediach społecznościowych.
Zapisz się na najbardziej praktyczne warsztaty z reagowania na zamachy przeciwko życiu i zdrowiu!
Już w czerwcu ćwiczymy i budujemy naszą odporność w grupie kilkuset osób – pasjonatów bezpieczeństwa fizycznego.
Przygotowanie do reagowania na zamachy uzbrojonych sprawców – masowych zabójców.
Co jeszcze możesz zrobić, by wzmocnić swoją wiedzę, umiejętności i kompetencje?
Zachęcamy do skorzystania z bezpłatnych konsultacji z obszaru bezpieczeństwa udziału w certyfikowanych wydarzeniach oraz zapoznawania się z artykułami na naszym blogu.
|
Duża dawka wiedzy. Przeanalizujemy to z naszym zespołem ds. bezpieczeństwa
Przygotowanie do reagowania na zamachy uzbrojonych sprawców jest kluczowym elementem zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. Zawracie rozwiązań w 15 zwięzłych i konkretnych punktach jest bardzo przydatną praktyką. Moim zdaniem bardzo ważnym elementem jest właśnie analizowanie wcześniejszych incydentów i wyciąganie odpowiednich wniosków 🙂
Bardzo cenna widzą którą dzielicie się. Kroki które zwiększą prawdopodobieństwo, że w takich sytuacjach zachowamy się prawidłowo bez paniki. Edukacja w tym zakresie jest wielką inwestycją.